Zapalenie stawu biodrowego u dorosłych może mieć inne przyczyny niż to rozpoznawane u dzieci. Niestety wciąż nie jest znana dokładna etiologia tego schorzenia. Przyjmuje się, że odpowiadają za nie bakterie, wirusy lub ma ono pochodzenie reumatyczne. [1] Złe samopoczucie, obrzęk i ból kończyny są bardzo uciążliwe i mogą uniemożliwiać pacjentowi normalne funkcjonowanie. Dowiedz się, jak rozpoznaje się stan zapalny stawu biodrowego i jak można złagodzić jego objawy.
Objawy zapalenia stawu biodrowego
Bolące biodro nie zawsze ma podłoże zapalne. Warto wiedzieć, że tocząca się infekcja daje specyficzne objawy, które pozwalają z dużym prawdopodobieństwem wykluczyć inne przyczyny bólu.
Zapalenie stawu biodrowego może dawać objawy, ale najczęściej pacjenci skarżą się na dolegliwości bólowe i złe samopoczucie. Ponadto występują:
- obrzęk,
- zaczerwienienie,
- pogorszenie ruchomości stawu,
- podwyższenie temperatury skóry w okolicach stawu biodrowego. [2]
Jest za nie odpowiedzialna tocząca się infekcja wywołana przez drobnoustroje. Co ważne, takich objawów nie można bagatelizować, aby nie narazić się na powikłanie. Leki przeciwzapalne, leżenie w łóżku i unikanie nadmiernej aktywności w wielu przypadkach zminimalizują ostry ból. Nie zastąpią jednak profesjonalnej konsultacji ze specjalistą.
Przyczyny zapalenia stawu biodrowego
Infekcyjne zapalenie stawu biodrowego może mieć podłoże bakteryjne, wirusowe lub reumatyczne. [1] Najczęściej jest wywoływane przez drobnoustroje, które znalazły się w błonie maziowej, czyli wewnętrznej części torebki stawowej. Do zakażenia może dojść:
- przez krew, gdy w organizmie w innym miejscu występuje infekcja (na przykład układu oddechowego),
- bezpośrednio (np. przy operacjach chirurgicznych w obrębie stawu),
- podczas urazu,
- poprzez przeniesienie się zakażenia z pobliskich struktur (skóry, tkanki podskórnej, kości i szpiku kostnego). [2]
Drobnoustrojami wywołującymi ostry ból biodra o podłożu zapalnym mogą być bakterie, wirusy, grzyby lub pasożyty. Najczęściej u dorosłych są to bakterie: Staphylococcus aureus (gronkowiec złocisty), Streptococcus pyogenes (paciorkowiec), rzadziej Neisseria gonorrhoeae (dwoinka rzeżączki), Neisseria meningitidis, rzadziej wirusy (np. wirusowe zapalenie wątroby typu C – HCV). [2]
Co ważne, proces zapalny stawu zwykle obejmuje tylko jeden z nich.
Diagnostyka zapalenia stawu biodrowego
Warto podkreślić, że nie każdy ból stawu biodrowego jest związany z toczącym się zapaleniem. Lekarze podkreślają, że przyczyn dolegliwości może być wiele, a należą do nich między innymi:
- choroba zwyrodnieniowa stawów
- złamanie bliższe kości udowej,
- zespół krętarzowy,
- zespół mięśnia gruszkowatego,
- zespół „głębokiego pośladka” [3].
W celu stwierdzenia, że w danym przypadku występuje proces zapalny, należy więc wykluczyć powyższe schorzenia. Co więcej, reumatologiczny ból biodra może być podobny do tego związanego z bakteryjnym, dlatego profesjonalna diagnostyka jest bardzo istotna.
Kluczowe jest to, określić, czy dolegliwości są związane z zapaleniem stawu biodrowego czy z innymi procesami chorobowymi. Może być w tym pomocny algorytm diagnostyczny przygotowany z myślą o lekarzach medycyny rodzinnej. Specjalista przeprowadza dokładny wywiadu z pacjentem cierpiącym na ból bioder. Zleca także badanie radiologiczne (RTG) stawu biodrowego, aby wykazać ewentualne współistniejące zmiany. [4]
Aby potwierdzić zapalenie stawu biodrowego o podłożu zapalnym, należy także wykonać u chorego:
- morfologię krwi (zwykle stwierdza ona zwiększoną liczbę leukocytów)
- badanie wskaźników zapalenia, czyli CRP i OB, które w infekcyjnym zapaleniu stawu są podwyższone.
Kolejnym etapem diagnostyki jest przeprowadzenie punkcji stawu w celu pobrania próbki płynu stawowego do badania. Jego wyniki potwierdzają, jaki drobnoustrój jest odpowiedzialny za wywołanie zapalenia. [2]
Leczenie zapalenia stawu biodrowego
W celu zminimalizowania objawów bólowych można stosować krioterapię miejscową oraz zażyć leki przeciwbólowe. Jednak leczenie farmakologiczne musi przede wszystkim polegać na wyeliminowaniu drobnoustroju odpowiedzialnego za wywołanie zapalenia.
W zakażeniach bakteryjnych stosuje się antybiotykoterapię, a w przypadku zakażeń grzybiczych leki przeciwgrzybicze. Natomiast przy leczeniu wirusowych zapaleń stawów wykorzystuje się niesteroidowe leki o działaniu przeciwzapalnym (NLPZ). Można przeprowadzić także nakłucia w celu oczyszczenia stawu. [2]
Zwykle konieczne jest odciążenie chorego stawu, czyli unikanie ruchu oraz leżenie w łóżku co najmniej około 2-3 tygodni.
Profilaktyka
Aby zadbać o swoje stawy, warto wdrożyć działania profilaktyczne, takie jak:
- regularna aktywność fizyczna dopasowana do swoich możliwości i stanu zdrowia,
- dbanie o prawidłową masę ciała,
- wykonywanie ćwiczeń zaleconych przez fizjoterapeutę lub lekarza,
- lepsze odżywienie struktur mięśniowo-więzadłowych poprzez przyjmowanie suplementów diety z kolagenem,
- noszenie wkładek ortopedycznych zapewniających prawidłową postawę ciała, jeśli jest taka potrzeba.
Takie działania nie wyeliminują całkowicie ryzyka zachorowania na zapalenie stawów, jednak mogą je znacznie zmniejszyć.
Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty, w przypadku problemów ze zdrowiem, zawsze należy skontaktować się z lekarzem.
Na zlecenie marki 4Flex
Bibliografia:
[1] Nouri A., Walmsley D., Pruszczyński B. i in., Przemijające zapalenie stawu biodrowego, Journal of Pediatric Orthopaedics B, 2014; 23. [w:] Zapalenie stawu biodrowego – objawy, profilaktyka
[2] Wiercińska M., Infekcyjne (septyczne) zapalenie stawów – https://www.mp.pl/pacjent/reumatologia/choroby/140769,infekcyjne-septyczne-zapalenie-stawow (dostęp 28.04.2023)
[3] Chamberlain R., Ból biodra u dorosłych – ocena i diagnostyka różnicowa– https://www.mp.pl/bol/wytyczne/285364,bol-biodra-u-doroslych-ocena-i-diagnostyka-roznicowa,1 (dostęp 28.04.2023)
[4] Kuryliszyn-Moskal A., Kucharz E. J., Wiland P., Mastalerz-Migas A., Sudoł K., Jabłoński R., Algorytm diagnostyczny choroby zwyrodnieniowej stawu biodrowego – rekomendacje dla lekarzy rodzinnych,– https://www.termedia.pl/Algorytm-diagnostyczny-choroby-zwyrodnieniowej-stawu-biodrowego-rekomendacje-dla-lekarzy-rodzinnych,98,46665,1,0.html (dostęp 28.04.2023)
